Yaradıldı: 21 Iyun 2018 Saat 00:34
Reytinq: 4
| Blog - Tibbi etik qaydalar nələrdir? |
istifadə etmək olmaz. Təbabətdə sadə dillə izah edilə bilməyəcək müayinə metodu və ya hərhansı bir anlayış mövcud deyildir.
2. Problemin özü, diaqnoz da aydın izah edilməlidir.
Xəstəyə aparılan müayinələr yardımı ilə müəyyən bir nəticəyə gəlinir. Biz, buna diaqnoz deyirik. Yəni, “sənin dərdin budur, qardaş” şəklində bir izahat. Bax, bu diaqnoz daha sadə, tibbi terminlərdən istifadə edilmədən xəstəyə izah edilməlidir. Bu sırada, diaqnozun nə qədər etibarlı olduğu faktı da bildirilməlidir.
Məsələn: “Sizə aparılan ultrasəs müayinəsi sırasında sol sidik axarının orta hissəsində 6 mm-lik daşa bənzər kölgə gördük. Biz, bu məlumata təqribən 65% ehtimalla etibar edirik. Məsələnin ciddiyətinin çox şiddətli olduğunu düşünmədiyimiz üçün də sizə hələlik başqa müayinə məsləhət görmürük.”
Bəzən diaqnoz dəqiqləşdirilə bilmir. Tibbdə ümumi diaqnozlar buketi mövcuddur. Öz-özlüyündə gözəl səslənsələr də, əslində konkretlik daşımayan, ümumi adlardır. Məsələn, “Fövqəladə hadisə” gözəl səslənir, amma bunun leysan yağış mı, zəlzələ mi olduğu aydın deyildir. Təbabətdə də bu föqəladə vəziyyət adı kimi ümumi diaqnozları vardır. Sidik yollarının daş xəstəliyi bunlardan biridir. Daş olduğunu anladıq da, haranın daşı? Bu məlumat da xəstəyə çatdırılmalıdır.
Məsələn: “Sizə apardığımız ultrasəs müayinəsi və sidik təhlilinə əsasən sizdə sidik yolları iltihabı olduğunu düşünürük. Dəqiq yerini müəyyənləşdirmədik. Sidik kisəsi, sidik kanalı və prostatınızda problem ola bilər. Yenə də problemin şiddətli olmadığını, ayrıca hansı orqanda problem olduğundan asılı olmayaraq eyni müalicə taktikasını seçəcəyimiz üçün diaqnozunuzu dəqiqləşdirmirik.” Bəzən diaqnoz qoyula bilmir. Nə qədər maraqlı olsa da, müayinələr mütləq etibarlı diaqnoz qoyulacağı ilə nəticələnəcək deyə qayda və ya məcburiyyət yoxdur. Xəstəyə 80 müayinə aparıb dəqiq diaqnoz qoymaya bilərsən. İlkin diaqnoz ilə son klinik diaqnozu qarışdırmayaq əlbəttə. İlkin diaqnoz həmişə vardır, amma bir nəticə olaraq əsas diaqnoz kimi ələ alına bilməz. Xəstəyə dəqiq diaqnoz qoyulmadığı faktı belə bir hal mövcuddursa, MÜTLƏQ xəstəyə bildirilməlidir.
3. Proqnoz haqqında aydın izahat verilməlidir.
Hər tibbi problemin bir tarixçəsi vardır. Məsələn, ilk dəfə sidik axarı daşı düşürən siz deyilsiniz axı, deyil mi? Sizdən
2. Problemin özü, diaqnoz da aydın izah edilməlidir.
Xəstəyə aparılan müayinələr yardımı ilə müəyyən bir nəticəyə gəlinir. Biz, buna diaqnoz deyirik. Yəni, “sənin dərdin budur, qardaş” şəklində bir izahat. Bax, bu diaqnoz daha sadə, tibbi terminlərdən istifadə edilmədən xəstəyə izah edilməlidir. Bu sırada, diaqnozun nə qədər etibarlı olduğu faktı da bildirilməlidir.
Məsələn: “Sizə aparılan ultrasəs müayinəsi sırasında sol sidik axarının orta hissəsində 6 mm-lik daşa bənzər kölgə gördük. Biz, bu məlumata təqribən 65% ehtimalla etibar edirik. Məsələnin ciddiyətinin çox şiddətli olduğunu düşünmədiyimiz üçün də sizə hələlik başqa müayinə məsləhət görmürük.”
Bəzən diaqnoz dəqiqləşdirilə bilmir. Tibbdə ümumi diaqnozlar buketi mövcuddur. Öz-özlüyündə gözəl səslənsələr də, əslində konkretlik daşımayan, ümumi adlardır. Məsələn, “Fövqəladə hadisə” gözəl səslənir, amma bunun leysan yağış mı, zəlzələ mi olduğu aydın deyildir. Təbabətdə də bu föqəladə vəziyyət adı kimi ümumi diaqnozları vardır. Sidik yollarının daş xəstəliyi bunlardan biridir. Daş olduğunu anladıq da, haranın daşı? Bu məlumat da xəstəyə çatdırılmalıdır.
Məsələn: “Sizə apardığımız ultrasəs müayinəsi və sidik təhlilinə əsasən sizdə sidik yolları iltihabı olduğunu düşünürük. Dəqiq yerini müəyyənləşdirmədik. Sidik kisəsi, sidik kanalı və prostatınızda problem ola bilər. Yenə də problemin şiddətli olmadığını, ayrıca hansı orqanda problem olduğundan asılı olmayaraq eyni müalicə taktikasını seçəcəyimiz üçün diaqnozunuzu dəqiqləşdirmirik.” Bəzən diaqnoz qoyula bilmir. Nə qədər maraqlı olsa da, müayinələr mütləq etibarlı diaqnoz qoyulacağı ilə nəticələnəcək deyə qayda və ya məcburiyyət yoxdur. Xəstəyə 80 müayinə aparıb dəqiq diaqnoz qoymaya bilərsən. İlkin diaqnoz ilə son klinik diaqnozu qarışdırmayaq əlbəttə. İlkin diaqnoz həmişə vardır, amma bir nəticə olaraq əsas diaqnoz kimi ələ alına bilməz. Xəstəyə dəqiq diaqnoz qoyulmadığı faktı belə bir hal mövcuddursa, MÜTLƏQ xəstəyə bildirilməlidir.
3. Proqnoz haqqında aydın izahat verilməlidir.
Hər tibbi problemin bir tarixçəsi vardır. Məsələn, ilk dəfə sidik axarı daşı düşürən siz deyilsiniz axı, deyil mi? Sizdən
[ 0] [ 0]
Şərhlər
Şərh yazan hələ ki, olmayıb. İlk yazan sən ol.
WEB Versiya